Vụ việc của Haishan Yang, một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Minnesota, thực sự là một câu chuyện đáng chú ý và đặt ra nhiều câu hỏi về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong học thuật cũng như tính công bằng trong quy trình kỷ luật. Yang bị đuổi học vào năm ngoái vì bị cáo buộc dùng AI để viết bài luận trong kỳ thi sơ bộ mùa hè năm 2024, khi anh đang ở Morocco. Kỳ thi yêu cầu anh viết ba bài luận trong tám giờ, được phép dùng ghi chú, báo cáo và sách – nhưngcấm dùng AI. Yang khẳng định mình tự viết, nhưng bốn giáo sư chấm bài lại không đồng ý.
Các giáo sư chỉ ra rằng bài của Yang chứa những khái niệm phức tạp không được dạy trong lớp, dùng các từ viết tắt hiếm thấy trong lĩnh vực nhưng lại phổ biến trong câu trả lời của ChatGPT, và có định dạng lẫn nội dung rất giống với kết quả từ ChatGPT khi họ thử nhập cùng đề bài. Yang phản bác rằng sự tương đồng này là do ChatGPT cũng lấy nguồn từ tài liệu anh đã dùng, đồng thời nghi ngờ các giáo sư đã chỉnh sửa kết quả ChatGPT để giống bài của anh hơn. Cả hai bên đều cho rằng có bối cảnh quan trọng vượt ra ngoài các bài luận này.
Về phía Yang, anh tin rằng các giáo sư đã nhắm vào anh từ trước—một quan điểm được cố vấn của anh, người nói với hội đồng xét xử rằng ông chưa từng thấy “mức độ thù địch nào như vậy nhắm vào một sinh viên” trong hơn 40 năm giảng dạy. Yang kể rằng trước đó, trường từng cắt hỗ trợ tài chính của anh, viện lý do anh làm việc kém và có hành vi không phù hợp khi làm trợ lý nghiên cứu, thậm chí giám đốc chương trình tiến sĩ còn khuyên anh nên bỏ học. Anh kháng cáo và thắng, được khôi phục tài trợ cùng một lời xin lỗi từ trường.
Còn phía các giáo sư, họ nhắc đến một vụ việc trước đó: một năm trước, Yang nộp bài tập với dòng chữ “viết lại, làm cho giống sinh viên nước ngoài viết, không dùng AI”. Yang giải thích anh chỉ dùng AI để kiểm tra tiếng Anh, không phải để tạo nội dung, và lần đó anh chỉ nhận cảnh cáo. Tuy nhiên, lần này, hội đồng trường vẫn kết luận anh có lỗi, dẫn đến việc bị đuổi học và mất visa du học.
Không chấp nhận, Yang đã đệ đơn kiện dân sự và liên bang vào tháng 1 năm 2025, cáo buộc giáo sư và trường thao túng chứng cứ và vi phạm quyền được xét xử công bằng. Điều thú vị là anh thừa nhận dùng ChatGPT để soạn đơn kiện – một chi tiết khá mỉa mai trong bối cảnh này. Vụ kiện đang chờ giải quyết, nhưng nó hé lộ căng thẳng ngày càng lớn giữa công nghệ AI và giáo dục: làm sao để xác định gian lận một cách công bằng, nhất là khi AI ngày càng tinh vi và phổ biến? Bạn nghĩ sao về cách trường hoặc Yang nên xử lý tình huống này?
Be the first to comment