Một cột mốc quan trọng trong lịch sử thám hiểm không gian vừa được thiết lập: lần đầu tiên, công nghệ định vị vệ tinh toàn cầu (GNSS), quen thuộc với tên gọi GPS, đã hoạt động thành công trên Mặt Trăng. Thử nghiệm này, được thực hiện bởi tàu đổ bộ tư nhân Blue Ghost của công ty Firefly Aerospace, mở ra những triển vọng mới cho việc tự động hóa và nâng cao độ chính xác trong các sứ mệnh khám phá Mặt Trăng và xa hơn nữa.
Công Nghệ LuGRE và Hành Trình Phá Kỷ Lục
Thí nghiệm thu tín hiệu GNSS trên Mặt Trăng (LuGRE) là kết quả hợp tác giữa NASA và Cơ quan Vũ trụ Italy. Công nghệ này được tích hợp trên tàu đổ bộ Blue Ghost, vốn đã hạ cánh thành công xuống Mặt Trăng vào ngày 2/3/2025.
Trong hành trình bay tới Mặt Trăng, LuGRE đã liên tiếp phá kỷ lục về khoảng cách thu tín hiệu GNSS:
- Ngày 21/1: Thu tín hiệu ở độ cao 337.800 km.
- Ngày 20/2: Thu tín hiệu ở độ cao 391.000 km (khi tàu Blue Ghost tiến vào quỹ đạo Mặt Trăng).
Những kỷ lục này chứng minh rằng tín hiệu GNSS, vốn được thiết kế để sử dụng trên Trái Đất, vẫn có thể được thu nhận và sử dụng hiệu quả trong không gian giữa Trái Đất và Mặt Trăng.
Thử Nghiệm Thành Công Trên Bề Mặt Mặt Trăng
Sau khi Blue Ghost hạ cánh xuống Mặt Trăng, nhóm phụ trách tại Trung tâm Bay Vũ trụ Goddard của NASA đã khởi động các hoạt động khoa học của LuGRE. Vào lúc 14h ngày 3/3 (giờ Hà Nội), LuGRE đã thu thập và theo dõi thành công các tín hiệu từ hai hệ thống vệ tinh GPS (của Mỹ) và Galileo (của châu Âu).
Công nghệ này đã chứng minh khả năng xác định vị trí chính xác trong thời gian thực từ khoảng cách kỷ lục 362.000 km, sử dụng phương pháp đạc tam giác (xử lý dữ liệu theo dõi thời gian thực từ nhiều vệ tinh).
Ý Nghĩa Của Việc Sử Dụng GPS Trên Mặt Trăng
Thành công của LuGRE mở ra một kỷ nguyên mới cho việc điều hướng và định vị trong không gian. Thay vì phải dựa hoàn toàn vào các phương pháp theo dõi từ Trái Đất (vốn đòi hỏi sự can thiệp của con người), các tàu vũ trụ tương lai có thể tự động xác định vị trí, tốc độ và thời gian của mình bằng cách sử dụng tín hiệu GNSS.
Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với chương trình Artemis của NASA (chương trình đưa con người trở lại Mặt Trăng) và các sứ mệnh khám phá sao Hỏa trong tương lai. Việc tự động hóa quá trình định vị sẽ giúp giảm sự can thiệp của con người, tăng tính độc lập và độ chính xác cho các tàu vũ trụ.
Tương Lai Của Công Nghệ Định Vị Không Gian
Kevin Coggins, Phó Quản trị viên phụ trách chương trình Điều hướng và Liên lạc Không gian (SCaN) của NASA, nhấn mạnh: “Ở Trái Đất, chúng ta có thể dùng tín hiệu GNSS để điều hướng trong mọi thứ, từ điện thoại thông minh đến máy bay. Giờ đây, LuGRE cho thấy chúng ta cũng có thể thu thập và theo dõi tín hiệu GNSS trên Mặt Trăng. Đây là một phát hiện thú vị cho hoạt động điều hướng trên Mặt Trăng và chúng tôi hy vọng sẽ khai thác khả năng này cho các nhiệm vụ tương lai.”
Nhiệm vụ kéo dài 14 ngày của tàu đổ bộ Blue Ghost trên Mặt Trăng sẽ cung cấp thêm dữ liệu quý giá cho NASA và Cơ quan Vũ trụ Italy, giúp họ phát triển các hệ thống và dịch vụ định vị tiên tiến hơn nữa cho các sứ mệnh không gian trong tương lai.
Việc thử nghiệm thành công công nghệ GPS trên Mặt Trăng là một bước tiến quan trọng, mở ra những khả năng mới cho việc khám phá và khai thác không gian. Nó không chỉ giúp các tàu vũ trụ tương lai hoạt động tự chủ hơn, mà còn đặt nền móng cho việc xây dựng các hệ thống định vị chính xác trên các thiên thể khác.
Be the first to comment