- Báo cáo cho thấy ngành trung tâm dữ liệu toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, với động lực lớn đến từ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số và các yêu cầu về ESG.
- Tại Mỹ, dự án Stargate của OpenAI trị giá 500 tỷ USD là biểu tượng của làn sóng đầu tư AI hạ tầng. Chính phủ Nhật và Anh cũng đang thúc đẩy sản xuất chip và mở rộng cơ sở hạ tầng AI nội địa.
- Sức ép về tiêu thụ điện và làm mát khiến nhiều thị trường như Frankfurt, Ấn Độ hay Singapore buộc phải tái cấu trúc hạ tầng, tích hợp năng lượng tái tạo hoặc tăng cường công nghệ làm mát hiệu quả.
- ESG không còn là chiến lược mà trở thành bắt buộc: Bắc Âu dùng thủy điện, Singapore công bố lộ trình trung tâm dữ liệu xanh với tiêu chí hiệu suất tái sử dụng năng lượng và làm mát tiên tiến.
- Về đầu tư, năm 2024 chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ sau năm 2023 suy giảm do lãi suất: giao dịch bất động sản tăng 118%, đạt 24,5 tỷ bảng Anh, chủ yếu nhờ các thương vụ lớn như Blackstone mua AirTrunk trị giá 16 tỷ USD.
- Vốn đầu tư M&A tăng 77% trong năm 2024, đạt 42,5 tỷ USD. Dự kiến năm 2025 đã có sẵn 32 tỷ USD chờ hoàn tất thương vụ.
- Chi tiêu CapEx của các tập đoàn Big Tech (Microsoft, Amazon, Google, Meta) đạt 228 tỷ USD năm 2024 (+55%) và sẽ tăng lên 320 tỷ USD vào 2025, chủ yếu phục vụ hạ tầng AI.
- Tỷ suất lợi nhuận (yield) của trung tâm dữ liệu tại thị trường cấp cao dao động từ 4,5%–5,5%, vẫn cao hơn bất động sản truyền thống, cho thấy sức hút mạnh mẽ từ nhà đầu tư tổ chức.
- Các thị trường nổi bật:
- Ashburn, Virginia dẫn đầu toàn cầu về công suất, đang phát triển 15GW.
- Tokyo bị siết điện, mở rộng ra ngoại thành với sự hỗ trợ từ chính phủ.
- Singapore cực kỳ khan hiếm, giá thuê rack vượt 1.000 USD/kW.
- Dublin rơi vào khủng hoảng năng lượng, tạm dừng xét duyệt trung tâm dữ liệu mới đến 2028.
- Melbourne trỗi dậy nhờ được miễn hạn chế xuất GPU AI từ Mỹ.
- Paris và Milan là tâm điểm tăng trưởng mới tại châu Âu nhờ đầu tư khủng vào AI.
- Tại khu vực APAC, các thị trường mới nổi như Johor (Malaysia), Mumbai (Ấn Độ), và Bangkok đang bùng nổ nhờ sự chuyển dịch khỏi các thị trường chính như Singapore.
- Hoa Kỳ duy trì vị thế dẫn đầu về AI và trung tâm dữ liệu, tăng 46% công suất toàn cầu trong 2 năm tới và có thể đạt 177% tăng trưởng đến năm 2030.
- Trung Quốc và châu Âu theo đuổi chiến lược khác nhau: Trung Quốc tập trung tốc độ và chi phí thấp, châu Âu chú trọng quy định đạo đức (EU AI Act).
- Khung chính sách mới của Mỹ – AI Diffusion Framework – giới hạn quyền tiếp cận GPU AI cao cấp, ưu tiên các công ty nội địa, ảnh hưởng lớn đến thị trường quốc tế.
Ngành trung tâm dữ liệu toàn cầu bước vào kỷ nguyên tăng trưởng chưa từng có với AI là động lực chính, dẫn đến đầu tư khổng lồ (320 tỷ USD Big Tech), phục hồi mạnh mẽ về giao dịch (+118%), và sự thay đổi chiến lược toàn cầu. Thách thức lớn nhất nằm ở nguồn điện và ESG, trong khi thị trường mới nổi đang bùng nổ với tốc độ triển khai chóng mặt.
https://content.knightfrank.com/research/2982/documents/en/data-centres-global-report-2025-12054.pdf
Phân tích chi tiết về trung tâm dữ liệu AI (DC AI)
- Trung tâm dữ liệu AI (DC AI) đang là trụ cột chiến lược mới của hạ tầng số, thúc đẩy bởi nhu cầu tính toán khổng lồ của mô hình AI tạo sinh (GenAI), học sâu và inference thời gian thực.
- Nhu cầu hạ tầng AI khiến dung lượng trung tâm dữ liệu tăng vọt. Năm 2024, chỉ riêng tại Mỹ, dung lượng AI-based DC đã tăng gấp đôi so với năm trước. Knight Frank dự báo tổng công suất trung tâm dữ liệu toàn cầu sẽ tăng 46% trong 2 năm tới và có thể tăng 177% đến năm 2030.
- Hạ tầng AI đòi hỏi phần cứng chuyên biệt: GPU mạnh (Nvidia H100, B200), hệ thống mạng có độ trễ cực thấp (<20ms), và khả năng làm mát chất lỏng (liquid cooling) cho rack >80kW, thay vì 30-40kW như trước.
- Chi phí đầu tư cực lớn: chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu AI trung bình khoảng 15 triệu bảng Anh mỗi MW, chưa tính 10–15% chi phí cho đất và điện. Trong khi đó, chi phí vận hành cao do cần hệ thống điện dự phòng (redundancy) và giải nhiệt liên tục.
- Mỹ hiện là quốc gia dẫn đầu tuyệt đối về DC AI:
- Sở hữu môi trường pháp lý “ưu tiên đổi mới” với chính sách AI Diffusion Framework (đầu 2025): giới hạn quyền truy cập GPU cao cấp chỉ dành cho công ty Mỹ hoặc chi nhánh do Mỹ kiểm soát.
- Tập trung vào sản xuất bán dẫn nội địa (CHIPS Act), mở rộng nhanh cơ sở hạ tầng AI tại các bang như Virginia, Ohio.
- Nvidia ghi nhận doanh thu GPU AI tăng gấp 3 lần trong năm 2024.
- Trung Quốc nổi lên là đối thủ đáng gờm: mô hình DeepSeek đạt chất lượng tương đương GPT-4 với chi phí cực thấp, tạo áp lực cạnh tranh mới. Dù bị hạn chế xuất khẩu GPU từ Mỹ, các hãng TQ tập trung phát triển AI hiệu quả hơn về mặt chi phí.
- Châu Âu lại đi theo hướng “kiểm soát đạo đức” với đạo luật EU AI Act – áp dụng cơ chế cấp phép và phân loại rủi ro với AI, khiến tốc độ triển khai hạ tầng chậm hơn Mỹ.
- Các thị trường nổi bật về DC AI:
- Ashburn (Mỹ): trung tâm AI lớn nhất thế giới, có hơn 4,5GW công suất hoạt động, sắp mở rộng lên 15GW.
- Melbourne (Úc): hưởng lợi từ quyền truy cập chip Nvidia, thúc đẩy triển khai hạ tầng AI dày đặc, rack vượt 80kW, đầu tư mạnh từ hyperscaler.
- Johor (Malaysia): trở thành trung tâm AI nhờ triển khai nhanh (chỉ 12 tháng), thu hút cả ByteDance và Alibaba.
- Norway: 25,2% hoạt động cho AI và 4,3% cho HPC – vượt cả cloud, sử dụng năng lượng tái tạo.
- Dammam (Ả Rập Saudi): phát triển AI theo tầm nhìn Vision 2030, hợp tác Google Cloud và Dawiyat, dự kiến tạo hơn 71 tỷ USD tác động kinh tế.
Trung tâm dữ liệu AI là “chiến trường mới” của thế giới số, với Mỹ dẫn đầu nhờ ưu thế công nghệ và chính sách, Trung Quốc tạo sức ép cạnh tranh chi phí, còn châu Âu thận trọng với luật đạo đức. DC AI yêu cầu đầu tư lớn (15 triệu bảng/MW), điện năng cao, và công nghệ làm mát tiên tiến – nhưng mang lại tiềm năng sinh lời khổng lồ và là xương sống của tương lai AI.
Phân tích chi tiết khu vực ASEAN về trung tâm dữ liệu
- ASEAN đang chuyển mình thành khu vực trọng điểm trong chuỗi cung ứng hạ tầng số toàn cầu nhờ chi phí thấp, tốc độ triển khai nhanh, và chính sách thân thiện đầu tư. Khi các thị trường truyền thống như Singapore, Nhật, và Hàn Quốc đối mặt giới hạn đất đai và điện năng, nhà đầu tư đang đổ về Đông Nam Á.
- Johor (Malaysia) là thị trường năng động nhất ASEAN hiện nay:
- Nổi lên như sự mở rộng tự nhiên của Singapore do giá đất và điện thấp hơn, lại gần về địa lý.
- Thu hút các tập đoàn như ByteDance, Alibaba, Sea Group với yêu cầu AI cao, nhờ khả năng triển khai nhanh – chỉ trong 12 tháng, so với 24–36 tháng ở nơi khác.
- Cơ chế phê duyệt linh hoạt, có chính sách hỗ trợ triển khai trung tâm dữ liệu quy mô lớn với chi phí tiết kiệm.
- Bangkok (Thái Lan) chứng kiến làn sóng hyperscaler tự xây dựng (self-build) thay vì thuê colocation:
- AWS và Google đã mua nhiều khu đất lớn tại Chonburi để triển khai trung tâm dữ liệu quy mô gigawatt.
- Chính phủ Thái đang điều chỉnh khung pháp lý AI, nhưng việc bị xếp là thị trường Tier 2 trong AI Diffusion Framework của Mỹ gây khó khăn trong việc tiếp cận GPU cao cấp như H100, ảnh hưởng tới năng lực xử lý AI.
- Tuy nhiên, mô hình tự xây vẫn tiếp tục phát triển nhờ chi phí vận hành thấp và độ chủ động cao.
- Việt Nam là thị trường đang nổi với tiềm năng dài hạn:
Gặp thách thức về ổn định điện và thiếu khung quy chuẩn thống nhất toàn quốc, nhưng chi phí lao động, đất và vận hành thấp là lợi thế cạnh tranh lớn.
Cần đầu tư vào nâng cấp hạ tầng truyền dẫn, hệ thống điện lưới và cơ chế phê duyệt cấp quốc gia để cạnh tranh với Malaysia và Thái Lan.
Đang được các tập đoàn Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc quan tâm – đặc biệt là trong mô hình edge DC và micro DC phục vụ thành phố thông minh, công nghiệp 4.0.
- Indonesia và Philippines:
- Indonesia đang có nhiều dự án tại khu vực Jakarta và Batam nhưng hạ tầng điện chưa ổn định, khó thu hút hyperscaler AI.
- Philippines có tiềm năng về vị trí chiến lược gần biển, nhưng vấn đề giá điện cao và độ tin cậy điện thấp cản trở sự phát triển nhanh.
- Singapore dù vẫn là trung tâm chính của ASEAN nhưng đang bị giới hạn:
- Sau lệnh tạm ngừng (moratorium) 2019–2022, chính phủ chỉ cấp phép các dự án đạt tiêu chuẩn năng lượng nghiêm ngặt.
- Giá thuê rack lên đến 1.000 USD/kW, khiến nhiều nhà đầu tư tìm đến Johor như một giải pháp thay thế.
ASEAN đang trở thành tâm điểm mới cho trung tâm dữ liệu với Johor và Bangkok dẫn đầu nhờ chi phí thấp, tốc độ triển khai nhanh, và hỗ trợ từ chính phủ. Việt Nam có tiềm năng lớn nhưng cần cải thiện hạ tầng điện và khung pháp lý. Khi Singapore siết chặt quy định, ASEAN sẽ tiếp tục thu hút làn sóng hyperscaler toàn cầu trong cuộc đua hạ tầng AI.
Nguồn: Songai.vn
Be the first to comment