DeepSeek "đỉnh" hơn với GPT-4.1: Giá rẻ, mã code chất lượng, cửa sổ ngữ cảnh 1 triệu token

Trong một động thái nhằm khẳng định vị thế dẫn đầu và đáp trả sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ như DeepSeek (Trung Quốc), Anthropic hay Google, OpenAI vừa chính thức giới thiệu loạt mô hình ngôn ngữ lớn thế hệ mới mang tên GPT-4.1. Phiên bản kế nhiệm của GPT-4o (ra mắt năm 2024) này bao gồm ba biến thể: GPT-4.1 bản đầy đủ, GPT-4.1 Mini và GPT-4.1 Nano, hứa hẹn mang lại nhiều cải tiến đáng kể, đặc biệt là cho cộng đồng lập trình viên.

Những điểm chính

OpenAI đã chính thức ra mắt loạt mô hình AI mới GPT-4.1 (gồm bản full, Mini và Nano), kế nhiệm GPT-4o, với nhiều cải tiến và giá rẻ hơn 26%.
Điểm nhấn chính: Cải thiện đáng kể khả năng lập trình và tuân thủ chỉ dẫn phức tạp; cửa sổ ngữ cảnh siêu lớn 1 triệu token.
Hiệu năng: Vượt trội các mô hình cũ của OpenAI về lập trình, nhưng kết quả benchmark nội bộ cho thấy vẫn còn thua kém nhẹ so với Gemini 2.5 Pro (Google) và Claude 3.7 Sonnet (Anthropic) trên SWE-bench Verified.
Hạn chế & Trì hoãn: Độ tin cậy giảm khi xử lý ngữ cảnh quá dài; mô hình “hiểu nghĩa đen” hơn. Việc ra mắt GPT-5 bị trì hoãn vài tháng.
Hiện trạng: GPT-4.1 series hiện chỉ có sẵn cho nhà phát triển thông qua API, chưa tích hợp vào ứng dụng ChatGPT cho người dùng cuối.

OpenAI tuyên bố GPT-4.1 vượt trội hơn GPT-4o “ở hầu hết mọi khía cạnh”, với những nâng cấp rõ rệt về khả năng lập trình (coding) và khả năng tuân theo các hướng dẫn phức tạp (instruction following). Công ty cho biết đã tối ưu hóa mô hình dựa trên phản hồi trực tiếp từ các nhà phát triển, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như lập trình giao diện người dùng, giảm thiểu các chỉnh sửa không cần thiết, tuân thủ định dạng đáng tin cậy hơn và sử dụng công cụ nhất quán hơn.

Một bước nhảy vọt ấn tượng khác của GPT-4.1 là cửa sổ ngữ cảnh (context window) được mở rộng lên đến 1 triệu token, cao hơn đáng kể so với giới hạn 128.000 token của GPT-4o. Điều này cho phép mô hình xử lý một lượng thông tin đầu vào khổng lồ – tương đương khoảng 750.000 từ (dài hơn cả cuốn tiểu thuyết “Chiến tranh và Hòa bình”) – bao gồm cả văn bản, hình ảnh hoặc video trong một yêu cầu (prompt) duy nhất. OpenAI khẳng định đã huấn luyện mô hình để xử lý thông tin đáng tin cậy trên toàn bộ cửa sổ ngữ cảnh lớn này.

Về mặt chi phí, GPT-4.1 cũng mang đến tin vui khi rẻ hơn 26% so với GPT-4o. Mức giá cụ thể (tính trên mỗi triệu token input/output) như sau:

GPT-4.1: 2 USD (input) / 8 USD (output)
GPT-4.1 Mini: 0,40 USD (input) / 1,60 USD (output) – Phù hợp cho thử nghiệm.
GPT-4.1 Nano: 0,10 USD (input) / 0,40 USD (output) – Được mô tả là mô hình “nhỏ nhất, nhanh nhất và rẻ nhất” của OpenAI.

Tuy nhiên, về hiệu suất tuyệt đối trên một số bài kiểm tra lập trình tiêu chuẩn, GPT-4.1 dường như vẫn còn một khoảng cách nhỏ so với các đối thủ mới nhất. Theo kiểm tra nội bộ của OpenAI trên benchmark SWE-bench Verified, GPT-4.1 đạt điểm thấp hơn một chút so với Gemini 2.5 Pro của Google và Claude 3.7 Sonnet của Anthropic.

OpenAI cũng thừa nhận một số hạn chế của mô hình mới. Độ tin cậy có xu hướng giảm khi xử lý lượng token đầu vào lớn (ví dụ: độ chính xác giảm từ ~84% ở 8.000 token xuống còn 50% ở 1 triệu token trong bài kiểm tra OpenAI-MRCR). Ngoài ra, GPT-4.1 có xu hướng “hiểu theo nghĩa đen” hơn GPT-4o, đôi khi đòi hỏi người dùng phải đưa ra các yêu cầu (prompt) cụ thể và rõ ràng hơn.

Đáng chú ý, việc ra mắt GPT-4.1 diễn ra trong bối cảnh CEO Sam Altman vừa xác nhận trên X rằng việc phát hành mô hình GPT-5 thế hệ tiếp theo sẽ bị trì hoãn và dự kiến chỉ ra mắt “trong vài tháng tới”, muộn hơn so với kỳ vọng ban đầu là tháng 5. Lý do được đưa ra là việc tích hợp mọi thứ “khó khăn hơn dự kiến”.

Hiện tại, bộ ba mô hình GPT-4.1, Mini và Nano đã có sẵn cho các nhà phát triển sử dụng thông qua API của OpenAI. Tuy nhiên, chúng chưa được tích hợp vào ứng dụng ChatGPT dành cho người dùng cuối. Điều này cho thấy rõ định hướng ban đầu của OpenAI với GPT-4.1 là tập trung phục vụ và củng cố vị thế trong cộng đồng lập trình viên, những người đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các ứng dụng dựa trên nền tảng AI của công ty.
Với những cải tiến về khả năng lập trình, cửa sổ ngữ cảnh lớn và giá thành cạnh tranh hơn, GPT-4.1 hứa hẹn sẽ là một công cụ mạnh mẽ cho các nhà phát triển, dù vẫn còn đó những hạn chế và sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ lớn khác trong ngành AI.