Ngày 10/4, Trump bất ngờ thay đổi chính sách thuế quan, giữ mức thuế bổ sung 10% với các nước khác nhưng với Trung Quốc, mức thuế bị đẩy lên tới 145%, gồm mức cũ 20% và bổ sung 125%. Trung Quốc ngay lập tức đáp trả bằng mức thuế 84% với hàng hóa từ Hoa Kỳ. Một điểm đáng chú ý là trước khi Trump đăng tải quyết định này, đã có những giao dịch quyền chọn bất thường trên thị trường Mỹ, với lợi nhuận tăng vọt, dấy lên nghi ngờ về giao dịch nội gián.
Tạm gác những hoài nghi này, khi xét về các mặt hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ mà Trung Quốc đang phụ thuộc, có thể thấy rõ ràng một số lĩnh vực nổi bật. Đầu tiên là sản phẩm cơ khí và điện tử, chiếm hơn 23%, trong đó chip cao cấp và thiết bị sản xuất chất bán dẫn là hai mặt hàng then chốt, phản ánh sự phụ thuộc vào công nghệ Mỹ trong lĩnh vực này. Tiếp đó là các mặt hàng như động cơ, van và vòng bi, phục vụ cho sản xuất công nghiệp và gia công chính xác.
Trong lĩnh vực nông sản, đáng kể nhất là đậu nành, chiếm hơn 7% tổng nhập khẩu, đóng vai trò thiết yếu trong sản xuất thức ăn chăn nuôi. Ngoài ra, thịt và bông cũng là những mặt hàng quan trọng, đặc biệt bông Mỹ đang chiếm hơn 11% tiêu dùng trong nước.
Về năng lượng, Trung Quốc nhập khẩu nhiều nhất là propane và butane hóa lỏng, cùng với dầu thô và khí thiên nhiên hóa lỏng, cho thấy sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Hoa Kỳ. Các sản phẩm hóa chất và dược phẩm, nhất là vắc-xin và huyết thanh, cũng đóng vai trò lớn trong nhập khẩu, khẳng định sự cần thiết của công nghệ Mỹ trong lĩnh vực y tế.
Thiết bị vận tải, đặc biệt là máy bay dân dụng (chủ yếu từ Boeing) và xe SUV/sedan, cũng nằm trong nhóm hàng quan trọng, phục vụ nhu cầu vận tải và tiêu dùng cao cấp. Bên cạnh đó, thiết bị chính xác và sản phẩm nhựa/cao su cũng là những danh mục không thể bỏ qua.
Một lưu ý quan trọng là, dù Trung Quốc có thể chuyển hướng sang các quốc gia khác như Brazil hoặc Nga với một số mặt hàng như đậu nành hay năng lượng, thì những sản phẩm công nghệ cao như chip hoặc động cơ máy bay vẫn phụ thuộc sâu sắc vào công nghệ Mỹ. Cuộc chiến thuế quan này chắc chắn sẽ làm giá nhập khẩu tăng lên, nhưng về lâu dài Trung Quốc đang nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm thiểu rủi ro.
Đặc biệt, với chip cao cấp, dù chính quyền Trump đã bất ngờ nới lỏng hạn chế xuất khẩu chip AI H20 của Nvidia, Trung Quốc vẫn bị giới hạn trong việc phát triển độc lập. Chip của các công ty Mỹ như Nvidia, Apple hay Qualcomm, dù sản xuất tại nơi khác, vẫn bị coi là có nguồn gốc Mỹ và chịu thuế bổ sung. Điều này cho thấy Bắc Kinh đang chú trọng kiểm soát sự phụ thuộc vào chip Mỹ, nhưng việc nội địa hóa ngành công nghiệp này sẽ cần thêm thời gian và nỗ lực.
Be the first to comment